Tropaverde: Unidos por un planeta sen contaminación do aire
Hoxe celébrase o Día Mundial do Medio Ambiente
Cada Día Mundial do Medio Ambiente céntrase nun tema con que concienciar ao público sobre un asunto ambiental particularmente apremiante. O tema para 2019 xira ao redor da "Contaminación do aire"; unha chamada á acción con que axudar a combater un grave problema que afecta a millóns de persoas en todo o mundo. Coa elección deste tema, China, o organizador do Día Mundial do Medio Ambiente deste ano, convídanos a considerar os cambios que podemos facer no noso día a día para reducir a contaminación do aire que xeramos na nosa vida cotiá. O obxectivo é, nin máis nin menos, que eliminar de forma progresiva nosa contribución individual ao quecemento global e, deste xeito, deter os seus perniciosos efectos na nosa saúde, e a do planeta.
Que causa a contaminación do aire?
Entender os diferentes tipos de contaminación, e como afectan á nosa saúde e ao medio ambiente, axudaranos a tomar medidas para mellorar o aire que respiramos. A miúdo nin sequera pódese ver, pero a contaminación atmosférica está en todas partes. Nove de cada dez persoas en todo o mundo están expostas a niveis de contaminación que superan os niveis de seguridade sinalados pola Organización Mundial da Saúde (OMS). Que non caiba dúbida; temos que facer algo xa.
Causas da contaminación do aire: usos domésticos, industria, transporte, agricultura e desperdicios.
- Fogar: A principal fonte de contaminación no ambiente das casas é a queima en interiores de combustibles fósiles, madeira e outros combustibles de biomasa para cociñar, quentar e acender lumes. Ao redor de 3.8 millóns de mortes prematuras son causadas pola contaminación do aire interior cada ano, a gran maioría en países en desenvolvemento.
- Industria: En moitos países a produción de enerxía é unha fonte importante de contaminación do aire. As centrais eléctricas que queiman carbón son un emisor importante, mentres que os xeradores diesel supoñen unha preocupación crecente en áreas desconectadas da rede eléctrica.
- Transporte: O sector do transporte mundial representa case un cuarto das emisións de dióxido de carbono relacionadas coa enerxía, unha proporción que está a aumentar. As emisións do transporte relacionáronse con case 400,000 mortes prematuras.
- Agricultura: Hai dúas fontes principais de contaminación do aire proveniente da agricultura: o gando, que produce metano e amoníaco, e a queima de residuos agrícolas. Ao redor do 24% de todos os gases de efecto invernadoiro emitidos en todo o mundo proveñen da agricultura, a silvicultura e outros usos do chan.
- Residuos: A queima de residuos ao descuberto e os refugallos orgánicos nas entulleiras liberan á atmosfera dioxinas nocivas, furanos, metano e carbono negro. A nivel mundial, estímase que 40% dos residuos quéimase ao aire libre, un problema que resulta máis grave nas rexións que se están urbanizando e nos países en desenvolvemento.
- Outras fontes: Non toda a contaminación do aire provén da actividade humana. As erupciones volcánicas, as tormentas de po e outros procesos naturais tamén causan problemas.
O aire contaminado cóbrase a vida duns sete millóns de persoas cada ano, ocasiona problemas de saúde de longo prazo, como a asma, e frea o desenvolvemento cognitivo dos nenos. Segundo o Banco Mundial, a contaminación do aire custa á sociedade máis de 5 billóns de dólares dos Estados Unidos cada ano.
Moitos destes contaminantes atmosféricos contribúen tamén ao quecemento do planeta. Un exemplo é o carbono negro que producen os motores diésel e as cociñas que empregan combustibles “sucios”, así como a queima de refugallos, e que é extremadamente nocivo cando se inhala. Reducir as emisións deste tipo de substancias non só mellorará a nosa saúde, senón que podería minorar o quecemento global en ata 0,5 º C nos próximos decenios.
Por tanto, facer fronte á contaminación do aire bríndanos unha oportunidade dobre, pois xa se demostrou que hai moitas maneiras de limpar o aire e reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro a un mesmo tempo, como prescindir das centrais eléctricas de carbón ou favorecer as industrias, os medios de transporte e os combustibles de uso doméstico que son menos contaminantes. O uso cada vez máis habitual das enerxías limpas, grazas a que cada ano investimos máis en fontes renovables que en combustibles fósiles, resulta de gran axuda. Os medios de transporte menos contaminantes son tamén cada vez máis habituais en todo o mundo.
A nosa esperanza está nas iniciativas deste tipo, concibidas para mellorar a calidade do aire e loitar contra o cambio climático. Insto a todos os participantes no Cume sobre a Acción Climática que convoquei para setembro a que se fixen nelas para que lles sirvan de motivación. Non existe ningunha razón pola que a comunidade internacional non poida tomar cartas no asunto. Xa se fixo antes, por exemplo, co Protocolo de Montreal, cando os científicos alertaron dunha ameaza grave para a saúde pública e do planeta, e tanto o sector público como o privado tomaron medidas para protexer a capa de ozono.
A crise á que nos enfrontamos actualmente merece o mesmo grao de atención. É hora de actuar con contundencia. A miña mensaxe aos gobernos é claro: gravar a contaminación, deixar de subvencionar os combustibles fósiles e deixar de construír novas centrais de carbón. Necesitamos unha economía verde, non unha economía gris.
Neste Día Mundial do Medio Ambiente, tomemos todos medidas para respirar tranquilos. Desde presionar aos políticos e ás empresas ata cambiar os nosos propios hábitos, todos podemos reducir a contaminación e gañar a partida ao cambio climático.
Voltar o listado